Ακούς «εικόνες» και «βλέπεις» μουσική.
Ο Γιάννης Πετρίδης και ο Κώστας Ζουγρής «φωτίζουν» τον ήχο της οθόνης.
Φυσικά και είναι τρελό να πεις πως οι ταινίες είναι οι μουσικές τους. Όμως, σκεφτείτε το Blade runner ή τους Δρόμους της Φωτιάς χωρίς τη μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Σκεφτείτε τον Φελίνι, χωρίς το Νίνο Ρότα, τον Λιντς χωρίς τον Μπανταλαμέντι, την Καζαμπλάνκα χωρίς το As Time Goes By . To « Noνό» χωρίς το βαλς του, τον Καλό τον Κακό και τον Άσχημο χωρίς Ένιο Μορικόνε, το Pulp Fiction βουβό. Και πάλι, σινεμά δεν είναι η μουσική του, αλλά είναι και αυτό. Είναι πολύ από αυτό. Τι θα ήταν οι σιωπές στο «Ψυχώ» χωρίς τη μουσική του Μπέρναρν Χέρμαν ή οι μαχαιριές πίσω από την κουρτίνα του μπάνιου με οποιαδήποτε άλλη μουσική συνοδεία. Ίσως να μην ήταν καν μαχαιριές.
Δεν προσπαθώ να πω το προφανές, πως η ταινία «θέλει» τη μουσική της, έστω και αν ολόκληρες σχολές του σινεμά διαφωνούν με αυτό (οι ρεαλιστές και οι Δογμα-τικοί ας πούμε, προτιμούν τη μουσική μόνο εκεί που την ζητάει το σενάριο) αλλά πως –εμείς οι θεατές – έχουμε συνδέσει τις ταινίες που αγαπάμε πολύ με τις μουσικές τους. Έτσι όπως γράφω τρέχει στο μυαλό μου το περιπετειώδες μουσικό θέμα του «Ιντιάνα Τζόουνς» (Τζον Γουίλιαμς) –ίσως γιατί και το γράψιμο μια κάποια περιπέτεια είναι. Στο μεταξύ, και η –πολύ- νέα γενιά (του DVD και του τριπλού –τετραπλού?- πακέτου) σιγοντάρει τις κατασκευές με τα καινούργια lego της ,σφυρίζοντας το θέμα του Star Wars. Ποιος είπε πως τα παιδιά δεν «πιάνουν» ήχο;
Αυτή την σχέση πάθους λοιπόν , εικόνας και μουσικής ,ξεδιπλώνει και φωτίζει το νέο βιβλίο του Γιάννη Πετρίδη και Κώστα Ζουγρή, «Sound tracks, Ο Ήχος της Οθόνης»,, ένα λεύκωμα ,με πληροφορίες και φωτογραφίες από διάσημα soundtracks και μουσικές της οθόνης.Το τρομερό ραδιοφωνικό δίδυμο (εμείς ακούμε Πετρίδη στο μικρόφωνο, αλλά και ο Ζουγρής είναι πάντα εκεί μαζί, στις μουσικές επάλξεις) ανέτρεξε στα κινηματογραφικά αρχεία και έριξε προβολείς στα ηχεία.. Άλλωστε μέσα από το καθημερινό ραντεβού –κλασικά 4 με 5 το απόγευμα στο Πρώτο Πρόγραμμα (αλλά ,εδώ και λίγο καιρό, και 5 με 6, στο Τρίτο) ο Γιάννης Πετρίδης δίνει στο σινεμά χώρο σταθερό και αδιαπραγμάτευτο. Γιατί , είναι αλήθεια δεν πετυχαίνεις εύκολα μέσα στις «παρελάσεις επιτυχιών» τη μουσική του «Βαβέλ» ή τις προτιμήσεις του ιδιαίτερα ανοιχτού μυαλού..Collateral…
Σε ένα σύντομο σημείωμα για την υπόθεση κάθε ταινίας, οι συγγραφείς κάνουν αναφορά στα μουσικά στοιχεία που την σημάδεψαν: «Η χρήση πνευστών και εγχόρδων οργάνων κάνει τη μουσική της ταινίας να διαφέρει από άλλες δουλειές του συνθέτη και για πολλούς είναι η καλύτερη μουσική για ταινία της σειράς του Τζέιμς Μποντ με τον Ματ Μονρό να ερμηνεύει καταπληκτικά το ομώνυμο τραγούδι και τον 007 να προσπαθεί στην Κωνσταντινούπολη να τα βγάλει πέρα με τους Ρώσους κατασκόπους» (αναφέρεται στην ταινία «Από τη Ρωσία με Αγάπη» ,του 1963 και στη μουσική του Τζον Μπάρι) Πολλά άλλαξαν έκτοτε , ο κόσμος όλος συγκεκριμένα, και ο Τζέιμς Μποντ προσαρμόστηκε επιτυχώς με τον Ντάνιελ Κρεγκ στο ρόλο του 007 και ένα ροκ τραγούδι του Κρις Κορνέλ στους τίτλους της ταινίας. Τις επιλογές των ταινιών δια χειρός Πετρίδη/Ζουγρή συμπληρώνουν βιογραφικά των συνθετών, και οι λίστες με τα Όσκαρ και με τις βραβευμένες μουσικές με Χρυσές Σφαίρες. Οι πιστοί ακροατές μάλιστα ξέρουν την συμπάθεια που οι δύο αυτοί μεγάλοι φαν της μουσικής έχουν στις λίστες (είναι και αυτές ένας τρόπος να ακούς μουσική) και θα τις απολαύσουν. Από «τα 100 καλύτερα Soundtracks σύμφωνα με το περιοδικό Entertainment Weekly ως τις «100 μεγαλύτερες ροκενρόλ ταινίες όλων των εποχών» και τις «Τοp 50 Cult Movies” Μάλιστα όπως σημειώνουν οι δημιουργοί του βιβλίου στην εισαγωγή κλείνοντας το μάτι σε μουσικόφιλους και φαν του σινεμά, «παρόλο του ότι στις 5 Αυγούστου του 1926 και στην ταινία Don Juan ακούστηκε για πρώτη φορά μουσική που ήταν συγχρονισμένη με την υπόθεση της ταινίας , η επίσημη παρουσίαση του ομιλούντος κινηματογράφου έγινε στις 6 Οκτωβρίου του 1927 με την ταινία Jazz Singer. Από τότε η μουσική σε κάθε ταινία παίζει συχνά σημαντικό ρόλο και πολλές φορές είναι η αιτία για την επιτυχία της.»
Λεζαντα : «Σταθερές αξίες μέσα στο χρόνο τα soundtracks δεν επηρεάζονται από τις μουσικές αλλαγές κάθε εποχής», λέει ο Γιάννης Πετρίδης «και σαν το παλιό κρασί ο χρόνος τους δίνει μεγαλύτερη αξία.»
ΙΝFO
SOUNTRACKS, Ο Ήχος της Οθόνης, Εκδόσεις «Ανατολικός» ,Σελίδες 268, τιμή 30,16 ευρώ.