Γυρίζω ντοκιμαντέρ χωρίς κάμερα με την έννοια που ο Τιμ ζωγράφισε έναν Vermeer.
O Tιμ δεν είναι ζωγράφος και εγώ δεν είμαι σκηνοθέτης. Ο Τιμ χρησιμοποιεί πινέλα και καμβά κι εγώ λέξεις και το smartphone (κυρίως το πρώτο όμως) και ανεξάρτητα από το τι κατάφερε ο Τim versus Vermeer, εγώ δουλεύω ακόμη στο editing room (που λέει ο λόγος).
Θεσσαλονίκη 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ πλάνο πρώτο πλατείας- οι γνωστοί φίλοι του Μπόμπ Μάρλεϊ μας ‘ψήνουν’ για να μας πουλήσουν κορδέλες και Τζαμαίκάνικα βραχιόλα (ο καθένας ένα ντοκιμαντέρ από μόνος του), οι Θεσσαλονικιές κατέχουν τα μυστικά της τέχνης ‘τακούνι στο πλακόστρωτο’, οι Θεσσαλονικείς δοκιμάζουν τα καινούργια γυαλιά της άνοιξης και όλοι μαζί οργώνουν την παραλία πάνω-κάτω όταν δεν ριζώνουν στα καφέ (όλοι, πάλι, μαζί). Γκρο-πλαν στα πρόσωπα. Έχουν ήδη «πάρει» από άνοιξη.
Ναι, αλλά ποιος είναι ο Τιμ που λέγαμε;
Α, ναι, ο Τιμ Τζένισον είναι ένας εφευρέτης από το Τέξας ο οποίος προσπαθεί να λύσει της Τέχνης μεγάλο μυστήριο: πώς κατάφερνε ο Γιοχάνες Βερμέερ του 17ου αιώνα να ζωγραφίζει τα αριστουργήματά του με φως και ρεαλισμό που μόνο φωτογραφία θα μπορούσε να πετύχει. Και δεν έχει σημασία τι ανακαλύπτει τελικά ο Τιμ, ούτε αν πετυχαίνει (οκέι, έχει κι αυτό μια κάποια σημασία) αλλά το θέμα είναι όλο το ταξίδι, η αφοσίωση, το κόλλημα που ‘τρώει’ και τις ώρες που αφιερώνει σε αυτό, τις μέρες, τα χρόνια, τα χιλιόμετρα ως και την επίσκεψή του στα ανάκτορα του Μπάκινχγαμ όπου πηγαίνει για να μελετήσει τον αυθεντικό πίνακα κρεμασμένο στους τοίχους της βασίλισσας. Πιστεύεις ό,τι θέλεις, αλλά ένα θα σου πω (που το λέει και στο φιλμ): οι ιταλοί μεγάλοι ζωγράφοι, γιατί δεν ζωγράφισαν ποτέ έτσι, εκείνοι; . Δεν μπορούσαν, ή δεν ήθελαν;
… Με τους Ιταλούς κατά νου, στρίβω στην Προξένου Κορομηλά και καδράρω στην Τελευταία Φέτα –Last Slice- εξαιρετική πίτσα και σε απόσταση αναπνοής από το Ολύμπιον , έξω από το οποίο (ζουμάρω στις αερόσολες) κόσμος προβάρει αθλητικά παπούτσια, ο Θεός να τα κάνει Νike που πουλιούνται σε τιμές έκπληξη.
…Κατά τα άλλα, πολύ δράμα. Η ζωή είναι δράμα και το ντοκιμαντέρ-τι να κάνει;- μπαίνει στο πετσί του ρόλου. Ένα σφύξιμο στο στομάχι το νοιώσαμε από την πρεμιέρα με το Linar της Νάστια Ταράσοβα, η οποία βρισκόταν μάλιστα εκεί. Λινάρ λένε ένα πιτσιρίκι που είχε πρόβλημα στην καρδιά του και επειδή στη Ρωσία δεν επιτρέπονται οι μεταμοσχεύσεις σε παιδιά ήταν αναγκασμένο να ζει με ένα μηχάνημα. Εμείς παρακολουθούμε τον Λινάρ στο ταξίδι του στην Ιταλία όπου υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση καρδιάς. Ο Λινάρ είναι καλά _και όχι μόνο καλά, αλλά κατάφερε να περάσει και το μήνυμά του.
… Στη Ρωσία, που είναι και sort of της μόδας τελευταία, μας οδήγησαν και «Οι Καταδικασμένοι» του Νικ Ρίντ. Στον Ριντ, απ ο,τι φαίνεται αρέσουν τα δύσκολα, έχει «γυρίσει» στο Ιράκ, στην Κίνα, σε φυλακές στο Ισραήλ –έχει κάνει και μια ταινία για τον Γουόρεν Ζίβον, τον αξέχαστο αγαπημένο μουσικό μ’ εκείνο το Life will kill you, για το The Condemned τώρα, ο Ριντ πήγε με την κάμερά του σε φυλακές υψίστης ασφαλίας στην Ρωσία, όπου κρατούνται δολοφόνοι, καταδικασμένοι για άγρια εγκλήματα για τα οποία μιλάνε στην κάμερα, όπως μιλάνε για τις φυλακές, για τους φόβους τους, για την παγερή συνήθεια του να ζεις μέσα στο κελί, στην καρδιά του πουθενά. Σε κάποιες στιγμές μέσα στην αίθουσα δεν άκουγες ανάσα.
… Κάποιοι από εκείνους τους καταδικασμένους εύχονταν να υπήρχε ακόμη η θανατική ποινή. Υπάρχει. Στο άλλο ντοκιμαντέρ, το Killing Time ( Σκοτώνοντας τον χρόνο) όπου το δηλητήριο θα τρέξει στις φλέβες και θα σκοτώσει τον Ελρόι Τσέστερ ,που καταδικάστηκε για βιασμό και δολοφονίες στην πολιτεία του Τέξας, ενώ η κάμερα μένει με την οικογένειά του και τις οικογένειες των θυμάτων, καθώς περιμένουν την εκτέλεση της θανατικής ποινής. Πώς σκοτώνεις το χρόνο, ενώ περιμένεις τον θάνατο…
… Την ίδια ώρα έξω στο λιμάνι, κάτι πιτσιρικάδες ραπάρουν σαν Beastie Boys σε τριήμερο διακοπών, πολύ καθαρό πλάνο με όλη τη φωτεινότητα που του εξασφαλίζει ο βοριάς που φυσάει και να αποκαλύπτει τις χιονισμένες κορφές του Ολύμπου. Θεϊκό και Instagram-άτο!
…Στο Ble, στο μεταξύ, οι νηστίσιμες πάστες και οι χαλβάδες έχουν την απίστευτη φωτογένεια που κάνουν ως και τους ρασοφόρους να υποκληθούν, αλλά είναι η ώρα που πίνω καφέ και προσπερνώ το ντελικάτο ενσταντανέ. Εξάλλου μετά το «Πετάει ο μάγος; Πετάει!» (ενώ το άτυχο πτηνό της ταινίας δεν θα πετάξει ποτέ) γυρισμένο στο Καράκας με μέντιουμ, εξορκιστές και μαστουρωμένους οραματιστές, δεν έχεις όρεξη για περιπέτειες γεύσης…
… Αντίθετα, το σεξ και μάλιστα τυπωμένο σε γυαλιστερό χαρτί με αισθησιακές φωτογραφίες και αξιοπρόσεκτα κείμενα, ειδωμένα σήμερα και σαν vintageρεπερτόριο από τις μέρες δόξας του Penthouse, είναι πάντα ένα θέμα που ανοίγει την όρεξη για μελέτη. Χάρη στον Καναδό Μπάρι Εϊβριτς, γνωρίσαμε τηνgorgeous ιστορία του Μπομπ Γκουτσιόνε (είχαμε διαβάσει την ιστορία του και στο Rolling Stone), εμπνευστή και εκδότη του Penthouse που μπήκε στο βασίλειο του Playboy κάπως σαν την Pepsi στον κόσμο της Coca Cola. Φευγάτος, οραματιστής, αισιόδοξος, καλλιτέχνης και καθόλου μπίζνεσμαν ο Γκουτσιόνε (που έβγαζε επίσης και το επιστημονικό Omni, για όποιον θυμάται) τα έχασε όλα. Έτσι κι αλλιώς όμως σαν ζωγράφο- και όχι σαν εκδότη-είχε πει ότι ήθελε να τον θυμούνται – και σε αυτό το σημείο βάζω το δικό μου ντοκιμενταρίστικο ερώτημα : μήπως ο Γκουτσιόνε είναι καλύτερος από τον Βερμέερ? Θα μπορούσα να ρωτήσω τον καθηγητή κ. Τέτση που περνούσε δίπλα μου εκείνη τη στιγμή (παιζόταν το «Παίζοντας με τα χρώματα»με θέμα τον ίδιο) αλλά δεν το έκανα. Ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του… (to be continued).…
Life is a documentary
