Fre -Viera Cakanyova
Ηταν στο περσινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ στη Θεσσαλονίκη. Και είχα την τύχη να μιλήσω λίγο περισσότερο μαζί του από κοντά. Νωρίτερα είχε δώσει μια συνέντευξη Τύπου, από αυτές που κρατάς αρκετά πράγματα και παίρνεις μαζί σου – συμβαίνει συχνά στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ.
Και έτσι κάποια στιγμή στην κουβέντα ρωτάω τον Λούι Ψυχογιό – με πραγματικό ενδιαφέρον από την μεγάλη αγάπη μου για τη θάλασσα και τις δικές του συγκλονιστικές υδάτινες εμπειρίες. Είναι ο άνθρωπος που έχει κάνει το (βραβευμένο και με Όσκαρ, The Cove για την σφαγή των δελφινιών στην Ιαπωνία- μεταξύ άλλων).
Ρωτάω λοιπόν τον Λούϊ Ψυχογιό …-ποια ήταν τα πιο ωραία νερά που είχε βουτήξει ποτέ.
Δεν το σκέφτηκε, απάντησε αμέσως:
–Οπουδήποτε στη Γη, 50 χρόνια πριν.
50 χρόνια πριν. Που σήμαινε ότι μέσα στα 50 τελευταία χρόνια ‘τα νερά’ έχουν αλλάξει συνταρακτικά. Ότι μέσα στα 50 τελευταία χρόνια – όχι δα και πολύ παλιά – οι θάλασσες συνεχώς βρωμίζουν, αρρωσταίνουν, ο βυθός φτωχαίνει, μαραζώνει.
Τι συμβαίνει; Δεν ρώτησα τον Ψυχογιό. Το είχε εξηγήσει αναλυτικά νωρίτερα – και με τη δουλειά του βέβαια, με τα ντοκιμαντέρ και τις απίθανες ιστορίες πίσω από τα γυρίσματα.
-Τι συμβαίνει και ο πλανήτης έχει πάρει την κάτω βόλτα; Εμείς. Εμείς συμβαίνουμε. Και αν δεν συμβεί κάποια ξαφνική κοσμογονική αλλαγή, να …προλάβει να μας διαλύσει ένας μετεωρίτης ή να μας αφανίσει πυρηνική καταστροφή- τα καταφέρνουμε μια χαρά μόνοι μας. Και όχι με χαλαρά βηματάκια. Με γρήγορα και σταθερά. Με ένα power walk προς το τέλος μας.
Έχουμε «πανηγυρικά» περάσει στην Ανθρωπόκαινο εποχή….
…Όπου ο άνθρωπος δημιουργεί τις αλλαγές και ‘τρώει’ τη ζωή του πλανήτη. Ακόμη και οι πιο διστακτικοί στις καινοτομίες και τα new entries στην επιστήμη τους, γεωλόγοι και παλαιοντολόγοι έχουν συμφωνήσει. Καλωσήρθατε στην Ανθρωπόκαινο…δεν υπάρχει γυρισμός.
Και χάρηκα πολύ που αυτό είναι το θέμα του φετινού- 22ου– Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Η Ανθρωπόκαινος. Η κεντρική ιδέα γύρω από την οποία ξετυλίγονται οι πραγματικές ιστορίες του.
Στην πρωτοφανή – on line πραγματικότητά του. Μάλλον ο πλανήτης διαμαρτυρήθηκε πιο έντονα, πιο άμεσα, πιο σκληρά από ό,τι περίμεναν οι γεωλόγοι εξηγώντας την ηχώ του παρελθόντος.
Το μέλλον βιάζεται να έρθει και δεν ξέρουμε καν πώς να ντυθούμε σωστά για την περίσταση. Αν θα υπάρξει ‘περίσταση’.
Μια αξιοπρόσεκτη έκδοση του Φεστιβάλ (δίνεται όλο και περισσότερο βάρος σε αυτές) η «Ανθρωπόκαινος» ανοίγει διάλογο. Κείμενα πάνω στην εποχή του ανθρώπου. Το μεγάλο αντίο στην Ολόκαινο, την γεωλογική εποχή που ξεκίνησε περίπου πριν από 11.700 χρόνια και φαίνεται να φρέναρε απότομα. Στην καινούργια φάση της πλανητικής μας ιστορίας, όπου ο άνθρωπος έχει γίνει η κινητήρια δύναμη – και μας πάει κατευθείαν στον γκρεμό.
Earth – Nikolaus Geyrhalter
… «μια ασυνήθιστα σταθερή εποχή , κατά την οποία η θερμοκρασία, η στάθμη της θάλασσας και τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα παραμένουν αμετάβλητα επί σχεδόν 12 χιλιετίες, έχει φτάσει στο τέλος της…Η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα στον αέρα (μετρούμενη σε μέρη ανα εκατομμύριο) ήταν μεταξύ 260 και 280. Τα στοιχεία από το 2005 και μετά δειχνουν ότι τα επίπεδα έχουν ανέβει στο 379… Ο άνθρωπος έχει ανακατέψει την βιόσφαιρα, μετακινώντας διάφορα είδη από τον φυσικό τους τόπο, προς όφελός του…Παραποιεί την επιφάνεια της γης, αφήνει τα ίχνη του με απέραντους σωρούς από ‘τεχνοαπολιθώματα»…Καλωσήρθατε στην Ανθρωπόκαινο. Προσέχετε πού πατάτε.
Βάζω καφέ, γράφω το password, κάνω log-in.
…Εχω φτιάξει τη λίστα μου εδώ και μέρες. Πατάω play. Είναι μια εμπειρία και αυτή.
–Θυμάσαι τότε που το Φεστιβάλ ήταν οn line; Εύχομαι να λέμε αυτό και όχι το άλλο: -Θυμάσαι τότε που το Φεστιβάλ (και η ζωή μας) ήταν έξω; Στον κανονικό κόσμο;
Εχω δει πολύ science fiction, αλλά πάντα με μία απόσταση ανάμεσα το science fiction και την πραγματικότητα. Τώρα που η απόσταση μικραίνει- το νου μας στην πραγματικότητα…εκεί έξω,
Φεύγει το μυαλό μου και σκέφτομαι πάλι τις θάλασσες. 50 χρόνια πριν.
