Τι συμβαίνει στο μυαλό σου; Σταματάει να σκέφτεται; Κρατάει μόνο μια σκέψη; Ποια είναι αυτή;
Τι συμβαίνει στο σώμα σου; Μουδιάζει; Αφήνεται; Ισορροπεί; Βυθίζεται; Συντονίζεται;
Τι συμβαίνει σε σένα; Χάνεσαι και ξαναβγαίνεις στην επιφάνεια; Φοβάσαι; Δεν φοβάσαι; Ξαναγεννιέσαι; Έτσι καθώς έρχονται τα κύματα, το ένα μετά το άλλο.
Τεράστια κύματα. Στεκόμουν στην αρχή, χαμηλά στους βράχους /εξώστες. Και μετά, από ψηλά πάλι, στον κόκκινο φάρο, σήμα κατατεθέν του Nazaré.
Ο αέρας, αρκετά δυνατός, έφερνε σταγόνες του νερού πάνω μας. Και τις στέγνωνε αμέσως. Και αμέσως έφερνε κι άλλες.
Έτσι όπως φανταζόμουν το Ναζαρέ, έτσι ήταν. Πλατύ και αγριεμένο. Δέος. Ακόμη και όταν δεν ήταν εκεί οι τρελαμένοι του κόσμου με τις σανίδες τους.
Ιστορίες κυμάτων και ιστορίες ανθρώπων.
Ανεβήκαμε δυο τρία πέτρινα σκαλιά και περάσαμε μέσα στο μικρό μουσείο των κυμάτων και των σανίδων, σκαμμένο στο βράχο. Στην υποδοχή σχεδόν, με σχεδιαγράμματα και εικόνες, η γεωλογική εξήγηση από την μορφολογία του βυθού.
Το υποθαλάσσιο φαράγγι μαζεύει νερό και όταν αυτό ξεχειλίζει και το νερό βγαίνει στην επιφάνεια συναντάει το κύμα που έρχεται και ενώνεται μαζί του. Τότε γεννιέται το θεριό. Νερό θεόρατο, ψηλό σαν πολυκατοικία.
Και εκείνοι σερφάρουν στο ύψος του και τους χάνει το μάτι και τους ψάχνει με αγωνία ώσπου να τους ξαναβρεί.
Μέσα στο βράχο, δίπλα δίπλα και διακριτικά φωτισμένες, σανίδες που έχουν αφήσει surfers εκεί. Από όλο τον κόσμο για να πιάσουν τα κύματα του Ναζαρέ. Από την Αργεντινή και την Γερμανία, από την Βραζιλία και τη Νότια Αφρική, από την Γαλλία, από την Αμερική.
Κατεβαίνοντας προς τον φάρο, αλλά αρκετά ψηλά ακόμη, στέκεται ο Veado.
Είναι φτιαγμένος από μάρμαρο και ατσάλι και ψηλός, στα 6,30 μέτρα.
Μοιάζει με θεό, αλλά –γιατί το κύμα να έχει θεό ένα ζαρκάδι; Τον αναγνωρίζω από τις φωτογραφίες. Είναι κομμάτι του τοπίου. Πλησιάζουμε και αυτός λέει την ιστορία του, έτσι όπως την διαβάζεις στην επιγραφή.
“Κάποτε η περιοχή του Ναζαρέ ήταν γεμάτη από ζαρκάδια.
Ο θρύλος λέει ότι ο Dom Fuas Roupinho βρισκόταν στην περιοχή ένα ομιχλώδες πρωϊνό τον 12ο αιώνα, και είχε απομακρυνθεί από τους συντρόφους του ενώ κυνηγούσε ένα ζαρκάδι που έπεσε από τον γκρεμό. Εκεί στην άκρη του γκρεμού ο ιππότης φώναξε στην Παναγία του Ναζαρέ να τον σώσει.
Το άλογό του σταμάτησε τότε απότομα στο χείλος του γκρεμού και έσωσε τη ζωή του Dom Roupinho…Μέσα στα τελευταία χρόνια στην Praia Do Norte surfers έχουν κατακτήσει τα μεγαλύτερα κύματα του πλανήτη- κύματα 30 μέτρων έχουν καταγραφεί εδώ”.
Ο Agostinho Pires και η γλύπτρια Adalia Alberto έφτιαξαν τον Veado και τον έβαλαν να στέκεται εκεί. Ειδικά κοντά στη δύση, όταν πέφτει ο ήλιος είναι πολύ όμορφος. Εμείς τον είδαμε μεσημέρι. Και τότε ήταν. ‘Όμορφος, παράξενος και επιβλητικός.
Το φετινό TUDOR (Nazaré Tow Surfing) Challenge είχε βραζιλιάνικα χρώματα. Ο Lucas ‘Chumbo’ Chianca κατέκτησε τα κύματα. Τι μέρα!
Ψάχνω μέσα στον βράχο/μουσείο να εντοπίσω την σανίδα του McNamara και την βρίσκω. Ο Αμερικανός έχει γράψει Ιστορία στο κυνήγι των μεγάλων κυμάτων, στις θάλασσες του κόσμου και ειδικά στο Ναζαρέ της Πορτογαλίας.
Μπορεί να μην ήταν καν κύματα αυτά που κέρδιζε ο McNamara, αλλά θεριά της θάλασσας όπως εκείνο το φρικιό νερού στην Χαβάη, ή το τσουνάμι που ‘καβάλησε’ στα παγωμένα νερά της Αλάσκας.
Αλλά ήταν στο Ναζαρέ που ο Garrett McNamara από το Pittsfield της Μασαχουσέτης έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ. Στο μεγαλύτερο κύμα που σερφάρησε ποτέ κανείς: Νοέμβριο του 2011, ένα κύμα 24 μέτρων στην Praia do Norte στο Nazaré.
Τον Ιανουάριο του 2013 ο McNamara έσπασε το δικό του ρεκόρ- 30 μέτρα το κύμα. Και πάλι εκεί στο Nazaré. Εδώ και κάποια χρόνια μένει μόνιμα με την οικογένειά του εκεί, δεν θα τον άφηναν τα κύματα να φύγει. Το ντοκιμαντέρ του HBO 100 Foot Wave, λέει την ιστορία :
Τα κύματα του Ατλαντικού συνέχιζαν να έρχονται με το βουητό τους που τα έκανε ακόμη πιο μεγάλα μπροστά μας. Ανταριασμένα και φασαριόζικα. Τα ακούγαμε για ώρα, ανεβαίνοντας προς το χωριό.
Περιπλανηθήκαμε για λίγο εκεί, πάνω κάτω στα σκαλιά, μετρώντας τη θέα προς την μεγάλη, έρημη τότε που πήγαμε εμείς, παραλία. Ιδανική εποχή, αρχές της άνοιξης.
Βγήκαμε πάλι πίσω στον κεντρικό δρόμο και συνεχίσαμε να ανεβαίνουμε προς το Πόρτο.