It’ s happening again. Όπως το έχει πει και ο Lynch. Συμβαίνει ξανά. Διαφορετικά. Αφού το φεστιβάλ ήταν διαφορετικό.
Μας έδωσε λίγο φως μέσα στην πιο βαριά σκοτεινιά. Λίγες μέρες μετά το τραγικό συμβάν. 80 χρόνια από εκείνα τα άλλα τρένα… την αναχώρηση των πρώτων Eβραίων από το σταθμό της Θεσσαλονίκης για το Άουσβιτς. Πόνος διαρκής.
Aυτές τις μέρες κρατηθήκαμε κοντά. Έτσι ζεσταθήκαμε και έτσι βάλαμε τις ιστορίες στη μέση. Δεν ήταν σίγουρο ότι θα τα καταφέρναμε. Αν οι σκέψεις ήταν ορατές θα τις έβλεπες στο μυαλό του καθένα μας. Εκεί ακόμη και όταν γελούσε και περπατούσε «ξένοιαστος» δίπλα στην θάλασσα, πάνω κάτω.
Η μέρα που φτάνω στη Θεσσαλονίκη είναι η μέρα που ανακοινώνεται ότι η τελετή λήξης του Φεστιβάλ ματαιώνεται. Πώς να γιορτάσεις; δεν γιορτάζεις.
Τα βραβεία του 25ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έφτασαν στους νικητές.
Αφού τα ντοκιμαντέρ λένε την αλήθεια. Σκάβουν για να την βρουν και παρατηρούν προσεκτικά. Βλέπουν καλά, φωτίζουν, φέρνουν στο φως. Αφηγούνται. Τραβάνε την κουρτίνα και βλέπεις. Την πραγματικότητα όπως είναι (ή όπως στην δείχνει ο δημιουργός). Και στα πιο ακραία σενάρια. Κουρτίνα.
Οι ακτίδες όμως έχουν τρυπώσει. Καθαρό φως σα νερό θαλασσινό. Στο αυτοκίνητο οδηγεί ο Α. Και παίζει ωραίες μουσικές. Ο Α είναι surfer και γραφίστας, αγαπάει τη θάλασσα και τα κόμικς. Μαθαίνω πράγματα. Όπως για το πώς να ισορροπείς καλύτερα στη σανίδα πάνω στο νερό. Doc in progress. Να μένεις στην επιφάνεια. Όταν όλα σε τραβάνε στο βυθό.
Αν είχα μια κάμερα στα χέρια, θα τραβούσα την εικόνα κι ας έλεγαν ότι είναι κλισέ: Τον χιονισμένο Όλυμπο απέναντι που μοιάζει σα να στέκεται πάνω στο νερό. Ο άνθρωπος που μας έφερε τους καφέδες στο καφέ της Νίκης μας είπε ότι αυτό είναι σπάνιο. Να βλέπεις τον Όλυμπο έτσι, τόσο καθαρά, από την ακτή του Θερμαϊκού. Τον είδα και την επόμενη μέρα.
Επιστροφή στις αίθουσες.
Αυτό και αν είναι! Επικοινωνία. Ο ένας πιο κοντά στον άλλον. Φόρεσα την μάσκα είναι η αλήθεια, εκεί που μαζευτήκαμε για το ‘πείραμα’. Αλλά τα μάτια όλων μέσα στην Πράσινη Αίθουσα μιλούσαν, οι μάσκες δεν έκρυβαν τίποτε. Ακούγαμε λοιπόν όλοι μαζί το podcast του Αντρέα Βάγια “Mute – Η Σιωπηλή Βία της Μεσοτοιχίας για την έμφυλη βία της καθημερινότητας, μέσα από τις μαρτυρίες γυναικών που την έχουν βιώσει.
To podcast έχει βραβευτεί με το βραβείο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD. Ακούμε όλοι μαζί, δεν είναι η συνηθισμένη μοναχική ακρόαση.
Το πείραμα έδειξε μια διαφορετικά δυνατή εμπειρία που μοιραστήκαμε πάνω στο σκληρό θέμα του. Το πείραμα πέτυχε και για κάτι άλλο – και το timing ήταν εξαιρετικό. Ήταν απανωτά ‘τρίποντα’ καλής δημοσιογραφίας, απέναντι στο έκτρωμα που προβάλλεται σαν prime time δημοσιογραφία και μας προσβάλει, μας υποτιμά και μας θίγει. Όχι εμάς τους δημοσιογράφους μόνο, όλους μας.
Οι αίθουσες ήταν γεμάτες. Και οι νωρίς προβολές. Η πόλη κινητοποιείται, ακούει, μαθαίνει, ενημερώνεται.
Το περίμενα δηλαδή ότι Η Βασίλισσα της Νέας Υόρκης (Queen Of The Deuce) θα γέμιζε την αίθουσα και έτσι έγινε.
Ωραίο το ντοκιμαντέρ της Βάλερυ Κοντάκου, αλλά και τι προσωπικότητα Τσέλι Γουίλσον! – τι ζωή! Εβραία της Θεσσαλονίκης φεύγει για τη Νέα Υόρκη όπου θα γίνει πρωτοπόρος επιχειρηματίας στο κύκλωμα πορνό της Νέας Υόρκης στη δεκαετία του 70. Όσο απίστευτη ιστορία, άλλο τόσο δυνατό και απολαυστικό το ντοκιμαντέρ.
Είχα δει και τη σειρά, The Deuce και πριν από λίγα καλοκαίρια που περπατούσαμε στην 42nd street, θυμάμαι τον Γιάννη να μας λέει… Δεν έχει καμία σχέση με αυτό που ήταν. Αποκλείεται να περπατούσες τότε εδώ και να μην κοίταγες συνέχεια πίσω από την πλάτη σου. Μετά είχαμε μπει σε ένα diner και φάγαμε αρκετά καλά, αλλά όχι σούπερ.
Στο μεταξύ, στους δρόμους
…μαύρα δερμάτινα μπουφάν παντού. Μαζική επιστροφή και τώρα εξηγείται που δεν μπορούσα να βρω πέρσι πουθενά (εντάξει, ίσως και να μην έψαξα πολύ).
Αν πιστεύεις στους time eaters θα με καταλάβεις. Εκτός του ότι είχαν γίνει ντοκιμαντέρ, το Time Keepers of Eternity του Αριστοτέλη Μαραγκού (το είχα δει στο περσινό φεστιβάλ) μια αρτιστίκ ματιά στην ταινία Langoliers (1995) βασισμένη στην ιστορία του Stephen King, υπάρχουν και κάνουν αυτό που λένε – τρώνε τον χρόνο, τον εξαφανίζουν και δεν προλαβαίνεις, όσο καλά και αν ξέρεις αυτά τα διαόλια, να τους κλέψεις τον χρόνο πίσω.
Ο John, ο Ηρακλής (General Hercules) του Brodie Poole, θα τα είχε κλειδώσει σε ένα ντουλάπι εκεί στην καλύβα (;) που ζούσε στο Καλιγκουρλί της Δυτικής Αυστραλίας και θα είχε ξεχάσει και πού τα είχε βάλει. Αν και δε νομίζω, θα ήξερε πολύ καλά. Άλλωστε και ο John Katahanas…(ελληνικής καταγωγής, ναι) είχε και αυτός deadline. Την μέρα των εκλογών.
Να πω πρώτα για το πώς έγινε η ιστορία.
Ο σκηνοθέτης ήταν σε ένα road trip με φίλους, γύριζαν εκεί στις ερημιές της Αυστραλίας, σε τοπία σαν από άλλο πλανήτη και δρόμους του πουθενά, όταν σταμάτησαν σε εκείνη τη μικρή πόλη και κάποια στιγμή ζήτησαν να μάθουν πού θα μπορούσαν να ακούσουν μουσική. Ο Τζον είχε κιθάρα, είχε και τραγούδια, τους έπαιζε έξι ώρες μουσική και τους είπε και αυτό – ‘ελάτε του χρόνου που θα βάλω υποψηφιότητα για δήμαρχος’.
Και πήγαν. Και έκαναν το ντοκιμαντέρ. Που αφηγείται την ιστορία του Τζον και την πορεία προς τις εκλογές σε ένα κόσμο απληστίας και διαφθοράς, αδιαφορίας και βαθιάς νύχτας σαν αυτούς που ζούμε χωρίς να έχουμε όπως το Καλιγκουρλί χρυσό στα χώματα. Και έχει και χιούμορ και καταπληκτικές εικόνες.
Κάτι είναι κάπου κρυμμένο πάντα και σε περιμένει. Στο road movie – με αύρα Johnny Cash – Prison Blues του Δομήνικου Ιγνατιάδη με τις προβολές στις φυλακές είναι η δύναμη να επιστρέφεις. Στο “Τώρα το φως πέφτει κάθετα της Ευθυμίας Ζυμβραγάκη είναι η δύναμη να αντιστέκεσαι και να επιστρέφεις και να λες την ιστορία δίνοντας το λόγο στον θύτη.
Είδα τo Music Pictures: New Orleans και το εξαιρετικό Squaring the Circle (The Story of Hipgnosis)
Με μια Last Slice στο χέρι και συνάντηση/ξαναβρισκόμαστε/στο hot spot Χαρούπι του αγαπημένου σεφ Μανόλη Παπουτσάκη (που ήρθε και στην Αθήνα, ξέρετε) αφήνουμε την πόλη να μας πάει…
…Στο Father Coffee & Vinyls απέναντι από το all time αγαπημένο Residents στην νέα Αγορά Μοδιάνο (αλλά πού είναι οι μυρωδιές της; πού χάθηκαν τα πνεύματα;), στο Ypsilon με Μορικονικές νότες και στη στοά που καθίσαμε και κλείσαμε μπασκετικά ραντεβού στο podcast Run n’ Dunk του Αιμίλιου (Χαρμπή) και του Κωνσταντίνου (Γεωργόπουλου) – Αιμίλιος, φίλος μας και παίκτης δυνατός στα κινηματογραφικά παρκέ.
Έτσι… It is happening again. Και ξανασυμβαίνει. Γιατί ζούμε στον κόσμο του David Lynch είτε το βλέπεις είτε όχι. Και υπήρχε και ντοκ σχετικό και φουλ σινεφιλικό (ή παράλληλο, σε κάποιον άλλο κόσμο) Lynch/Oz του Alexandre O. Philippe. Θέμα του οι επιρροές του David Lynch από τον Μάγο του Οζ, που είχε δει μικρός και φαίνεται έμειναν μαζί του και τον ακολουθούν στις ταινίες του.
Το είδα δυο μέρες αφ ότου είχα διαβάσει ότι μας άφησε χρόνους ο Robert Blake – ο πρωταγωνιστής της σκηνής στο Lost Highway που είναι η πιο τρομακτική μου έβερ. Και είδα το doc Παρασκευή… If you can believe it!, it’s a Friday once again.
