Σινεμά της Επαφής. ‘Ετσι ένοιωσα το φετινό Evia Film Project.
Χρησιμοποίησε τον όρο ο Hubert Sauper μιλώντας για τις ταινίες του την επόμενη της προβολής του καταπληκτικού We Come as Friends και αυτό στ΄αλήθεια είναι και η ουσία του Project. H επαφή, η ‘πράσινη’ σύνδεση.
Αν το πρώτο Evia Film Project στα καμμένα της Βόρειας Εύβοιας είχε από την αρχή χαρακτήρα δυναμικό και εξερευνητικό, το δεύτερο τώρα ήταν ξεκάθαρα η σύνδεση – το cinema du lien. Οι αποστάσεις που εκμηδενίζονται, η διαδρομή που κερδίζεται και η ουσία που γίνεται έμπρακτα ο κεντρικός πόλος. Το pin point του εμπνευσμένου project.
«Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έρχεται για δεύτερη χρονιά στη βόρεια Εύβοια, που αγαπήσαμε πέρσι και η οποία δοκιμάστηκε από μια φυσική καταστροφή”, είπε ο Ορέστης Ανδρεαδάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. «Θέλουμε να μοιραστούμε την αγάπη μας γι’ αυτό τον τόπο με επαγγελματίες του κινηματογράφου απ’ όλο τον κόσμο»
Το είδα αυτό να συμβαίνει σε όλες τις εκδηλώσεις του. Το είδα στις προβολές στο Σινέ Απόλλων, στη μεγάλη ροή των ερωτήσεων από το κοινό στους δημιουργούς. Στους πιστούς θεατές του Ελύμνιον στη Λίμνη που τους είδα ‘πετάγονται’ και από τα Ήλια και άλλα κοντινά μέρη για να είναι εκεί στην ώρα τους, στην προβολή. Στην Αιδηψό, στη Λίμνη στην Αγία Άννα, στην Βόρεια Εύβοια των χωριών της, της θάλασσας, των μαγικών (ναι, δεν υπάρχει άλλη λέξη) τοπίων της.
Στον απόηχο μάλιστα της βραβευμένης παραλίας της Χιλιαδούς που ‘πρωταγωνιστεί” στην ταινία Το τρίγωνο της θλίψης – European Location Award 2022 – ο τόπος ο ίδιος έδωσε ρέστα!
Με την πρωτοβουλία και την δράση της Αγοράς του Evia Film Project ξένοι και Έλληνες επαγγελματίες του κινηματογράφου γνώρισαν, περιηγήθηκαν και είδαν από κοντά τοποθεσίες της Βόρειας Εύβοιας. Τα Λιχαδονήσια και τον Φάρο της Βασιλίνας, την παραλία στο Πήλι, την Κρύα Βρύση, τις λίμνες στα παλιά λατομεία λευκόλιθου, γεύτηκαν δοκίμασαν και κράτησαν σημειώσεις.
Φαντάζομαι ταινίες και σειρές που θα μπορούσαν να είχαν γυριστεί εκεί. Από το Black Mirror ως το Great Gatsby και από σινεμά του Χόλιγουντ ως τα noir του Νίκου Αλεξίου. FAM trips (Familiarization Trips) στη γλώσσα του σινεμά. Το σινεμά είναι ταξίδι.
Σκηνοθέτες, διευθυντές φωτογραφίας, ηθοποιοί, μουσικοί, άνθρωποι του φεστιβάλ εντοπίζουν, δημιουργούν ή έχουν ήδη κανάλια με τον τόπο. Αγαπημένοι δημιουργοί – τους συναντάω στην Αιδηψό, στην Αγία Άννα, στο δρόμο. Τον Γιώργο Φρέντζο που έχει καταγωγή από τα Ψαχνά, ένα πρωί με τον Νίκο Περράκη – “αληθινό μάστορα του ελληνικού σινεμά”, τον χαρακτήρισε ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος στο masterclass που έδινε. Και ο οποίος, στο Evia Film Project, πέρσι, είχε παρουσιάσει τα συγκλονιστικά Μέγαρα, την ταινία που είχε κάνει με τον Σάκη Μανιάτη.
Φέτος masterclass με τίτλο «Επαγγελματίας, Καλλιτέχνης, Κινηματογραφιστής». Κρατάω πολλά πράγματα από αυτά που είπε ο Τσεμπερόπουλος, αλλά και αυτό με την πειθαρχία, πολύ: «Γενιές επί γενεών ξοδεύουν τον χρόνο τους συζητώντας για τις ταινίες που ονειρεύονται να γυρίσουν αντί να τις γυρίζουν. Δεν είναι τυχαίος ο υπότιτλος της σημερινής μου ομιλίας, “Ιστορίες καθημερινής πειθαρχίας”.
Είναι εντυπωσιακό πως μέσα στις πέντε μέρες του Project “τρέχουν” τόσα πολλά πράγματα, ν’ ανακαλύψεις και να εμπνευστείς. Πυκνή, ουσιαστική εμπειρία, στο….πράσινο. Κράτησα πολλά.
Διαπίστωσα επίσης – μάλλον εντόπισα άλλον έναν ακόμη λόγο – γιατί μου αρέσουν τόσο πολύ οι ταινίες του Alexander Payne. Γιατί ο ίδιος μεταφέρει κάτι από τις ταινίες του όντας απλός, cool, χωρίς μεγάλα και βαριά λόγια. Και όταν τον ρώτησαν για το νόημα της ταινίας, απάντησε ότι μπορεί να μην είναι κανένα, ή μπορεί και πολλά. Δεν θέλει να επιβάλλει τη θέση του, δεν κάνει διδακτικό σινεμά. Χαίρομαι που θα δούμε την καινούργια του ταινία.
Έχω κρατήσει σίγουρα την σπουδαία δουλειά του Hubert Sauper και το συγκλονιστικό We Come As Friends που είδαμε στο Σινέ Απόλλων. Μας πήγε στην καρδιά της Αφρικής, στο Σουδάν, στις άγριες μάχες στον εμφύλιο, στις μέρες των κατοίκων που βιώνουν απάνθρωπες συνθήκες, ενώ μαίνονται τα ξένα συμφέροντα, η χειραγώγηση, η εκμετάλλευση και ο άγριος καπιταλισμός πάνω στις ζωές των ανθρώπων. Εκεί προσγειώθηκε σαν πιλότος ο Humert, πλησίασε και ‘άκουσε’ τις ιστορίες τους μέσα στο δυστοπικό σκηνικό της πραγματικότητάς τους.
Φεύγοντας από το νησί, τη μέρα των εκλογών για να προλάβουμε να ψηφίσουμε, αφήνοντας πίσω τις καμμένες εκτάσεις της Εύβοιας, σκέφτομαι, τους όμορφους τόπους όλη της Ελλάδας, που κινδυνεύουν, θυσιάζονται για να χτιστούν βίλες δίπλα στο κύμα, την καημένη την Μύκονο, την άτυχη τη Σαντορίνη, τις πισίνες των Κυκλάδων, τον υπερ-τουρισμό που καταβροχθίζει ασταμάτητα το κέντρο της πόλης.
Και σκέφτομαι και τα μικρά βήματα που μπορείς να κάνεις, τα μικρά αναχώματα που μπορείς να φτιάξεις απέναντι σε όλα αυτά, για ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Και το Evia Film Project (ο τρίτος πόλος δράσεων του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, μετά το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τον Νοέμβριο και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τον Μάρτιο) ξεκίνησε έτσι – σαν ένα τέτοιο μικρό βήμα που μεγαλώνει και αναδεικνύει ήδη την πονεμένη Β. Εύβοια σε παγκόσμιο κέντρο για το green cinema.
Σφίγγω στην αγκαλιά μου την φανταστική πάνινη τσάντα του φετινού Evia Film Project – με την καλεντούλα, τη λεβάντα, το χαμομήλι, τον βασιλικό, το θυμάρι, τη ρίγανη, όλα φυτά της περιοχής πάνω της – και ευχαριστώ τους ανθρώπους του Project που την γέμισαν εμπειρίες. Και όπως το λένε στις αίθουσες – ραντεβού το φθινόπωρο.