Ξεκινάω από το τέλος, όπως πολλές αφηγήσεις έτσι κάνουν, αρχίζουν από το τέλος. Άλλες αρχίζουν από την μέση, από ένα κομβικό σημείο της ιστορίας. Αρχίζω από το τέλος, που είναι και ένα κομβικό σημείο της αφήγησης – η ταινία λήξης του Φεστιβάλ τα Πεσμένα Φύλλα του Άκι Καουρισμάκι. Γιατί ο αγαπημένος Φινλανδός παραμένει μεγάλος ουμανιστής, μιλάει στην καρδιά, λέει μια απλή ιστορία καθημερινού και αδιέξοδου μόχθου και ρίχνει καταλύτη μέσα την αγάπη, ένα βλέμμα και δυο ανθρώπους που έρχονται κοντά. Μια απλή ιστορία αγάπης. Ρεαλισμός και ποίηση, με τις μηχανές του εργοστασίου να δουλεύουν, με τα φύλλα να πέφτουν, με δυο υπέροχους πρωταγωνιστές, με το φανταστικό τρόπο του Καουρισμάκι, αιώνια ερωτευμένος με το σινεμά. Και τη μουσική.
Μια διαφορετική ιστορία αγάπης, Το Cat Person της Susanna Fogel.
Και αυτή η ταινία δεν κρύβει την αγάπη της για το σινεμά (από την πρώτη σκηνή, που το κορίτσι δουλεύει στο μπαρ ενός κινηματογράφου, το αγόρι την συναντά εκεί όταν πάει να αγοράσει ποπκορν με γλυκόριζα (Paul Thomas Anderson ακούς;) και την μουσική. Ακούς Lee Hazlewood – τι άλλο χρειάζεται να πεις! Ιστορία αγάπης και αυτή, αλλά αγάπη (και γνωριμία) στην εποχή του fast dating και της παράνοιας των social. Τι τύχη έχει ένα old school και παλιομοδίτικο πλησίασμα δυο νέων ανθρώπων και πώς όλα διαστρεβλώνονται στο κεφάλι μας από αυτά που μας έχει φυτέψει μέσα η νέα εποχή.
Πολύ ωραία ιδέα πάντως! Και έγραψε και στην πράξη, η απονομή των βραβείων να γίνει το μεσημέρι στην Αποθήκη Γ και όχι όπως γινόταν ως τώρα, πριν από την ταινία λήξης στο Ολύμπιον. Τρεις και παραπάνω ώρες στις καρέκλες του Ολύμπιον, βραβείο σε όλους όσοι έμεναν στη θέση τους ως το τέλος. Τώρα, πιο σινεμά, πιο κοντά, πιο ουσία. Και από ψηλά, παρακολούθησα φίνα.
Οι ταινίες γράφουν την ιστορία βέβαια και όχι τα βραβεία. Όσο και αν τα βραβεία έχουν κι αυτά την ιστορία τους.
Τον Χρυσό Αλέξανδρο λοιπόν τον κέρδισε το Animal της Σοφίας Εξάρχου και δεν ξέρω το σκεπτικό της επιτροπής, αλλά προσωπικά δεν με ενθουσίασε η ταινία. Ωραίο και ενδιαφέρον το θέμα, για τους ανθρώπους που δουλεύουν σαν ανιματέρ για να διασκεδάζουν τους τουρίστες στα θέρετρα, αλλά πάνω σε αυτό, σενάριο δεν φάνηκε και μου φάνηκε πως λίγο (έως αρκετό) κόψιμο μόνο καλό θα έκανε στην ταινία. Αλλά η επιτροπή είχε άλλη γνώμη. Άξιο και αξιότατο, το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στην πρωταγωνίστρια του Animal, την Δήμητρα Βλαγκοπούλου.
Πρώτο ανδρικό, το πήρε κούρσα ο ‘ταξιτζής’, Κώστας Κορωναίος και μπράβο του, γιατί έδωσε και πουρμπουάρ στην ταινία, αφού, Ο Τελευταίος Ταξιτζής του Στέργιου Πάσχου είχε ενδιαφέρον από την αρχή που έστηνε την ατμόσφαιρα του σασπένς ως το τέλος που δεν ήξερες πώς θα πάει το πράγμα.
Τα βραβεία, τα πολλά – και του κοινού και της κριτικής επιτροπής ανάμεσα σε αυτά, τα σκότωσε θεαματικά η Φόνισσα, που παρότι δεν πρόλαβα να την δω στο φεστιβάλ, το πακέτο Παπαδιαμάντης, γκοθ στόρι, κλάσικ αξεπέραστο στόρι, σκοτεινή ύπαιθρος και Καροφυλιά Καραμπέτη σε προετοιμάζει για κάτι δυνατό. Δια χειρός σκηνοθετικής Εύας Νάθενα
Θα λέμε για τις ταινίες και για μικρές και για μεγάλες.
Για το The Νew Boy του Αυστραλού Warwick Thornton, για τα Lost Boys του Βέλγου Zeno Graton, για το ΜETΣ των Callas και την Παγκρατιώτικη αγάπη τους. Πλατεία Βαρνάβα φορ έβερ!
Φεστιβάλ – πάντα – είναι οι άνθρωποι που συναντάς, παρόντες και απόντες.
Οι φίλοι και οι γνωστοί και οι νέες γνωριμίες. Και τα φαντάσματα, το δίχως άλλο, που ήταν και το βασικό αφιέρωμα του Φεστιβάλ.
Είδα την έκθεση που είχε επιμεληθεί ο Ορέστης Ανδρεαδάκης, πέρασα κοντά από φαντάσματα, στάθηκα για λίγο δίπλα στις σκιές του Νίκου Κεσσανλή, κοίταξα στα μάτια τις αλλόκοσμες μορφές της Σίλειας Δασκοπούλου, έγνεψα στα άδεια κουστούμια του Βλάση Κανιάρη, έψαξα να βρω την φωτιά από τον καπνό στο ψηλοτάκουνο του Δημήτρη Τσουμπλέκα. Αν τα Φ ΝΤΑΣΜ ΤΑ της έκθεσης τα τύλιγε υποβλητικός φωτισμός και παράξενοι ήχοι, θα σκιαζόμουν, αλήθεια.
Η έκθεση «Τάκης Κανελλόπουλος: Ονειρεύομαι μια εκδρομή» μου έκλεψε την καρδιά. Στα πλαίσια του αφιερώματος του Φεστιβάλ στον Τάκη Κανελλόπουλο, έναν ξεχωριστό άνθρωπο και δημιουργό, που μέσα από το αφιέρωμα (και δεν είναι η πρώτη φορά που κάνει το Φεστιβάλ) “συναντά” το νέο κοινό, που τον γνωρίζει, τον μαθαίνει.
Την έκθεση την επιμελήθηκε ο Μανώλης Κρανάκης, σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Νίκο Πάστρα. Με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τις ταινίες του σπουδαίου σκηνοθέτη, φράσεις και αποσπάσματα από διαλόγους, χάρτες με τους τόπους του, στη ένα ποίημα μέσα σε έναν μικρό χώρο που ανοίγει σε μεγάλα τοπία, βλέμμα γεμάτο αγάπη για το σινεμά. Κοντινά πλάνα στο ρομαντικό έργο του δημιουργού και μαζί ανοιχτό πλάνο με ορίζοντα το σημερινό σινεμά.
“Η ιδέα ήταν να υπάρξει μία έκθεση η οποία στην ουσία θα συστήνει τον Τάκη Κανελλόπουλο από την αρχή.
Ο Τάκης Κανελλόπουλος ήταν ένας υποτιμημένος και παραγκωνισμένος σκηνοθέτης. Εκτός από τις πρώτες ταινίες του, οι υπόλοιπες δεν ήταν τόσο γνωστές. Ουσιαστικά, είναι ο μόνος σκηνοθέτης από τη Θεσσαλονίκη που γεννήθηκε, έζησε, έκανε όλες του τις ταινίες και πέθανε στη Θεσσαλονίκη..”
Από τις πιο όμορφες στιγμές του Φεστιβάλ και κρατημένη σαν πολύτιμη κάψουλα στην καρδιά του, η παρουσίασή του βιβλίου για το έργο του Γιώργου Τασιούλα, The Tass Book – The Art of Storyboard.
Συγκινητική συνάντηση ανθρώπων που δούλεψαν με μεγάλη αγάπη και ενδιαφέρον για το βιβλίο (ο σχεδιαστής του βιβλίου Γιάννης Καρλόπουλος, η Έφη Παπαζαχαρίου που είχε την επιμέλεια του βιβλίου, ο Πάνος Χ. Κούτρας που είχε συνεργαστεί μαζί του στο Dodo) , σκηνοθέτες και συνεργάτες του Γιώργου, ο Γιάννης Βεσλεμές, ο Στέργιος Πάσχος, η αδελφή του, φίλοι του, που μας τον έφεραν ολοζώντανο κοντά μας και μοιράστηκαν ιστορίες του. Θα ήθελα να τον είχα γνωρίσει. Φοβερή η δουλειά του. Πρέπει να ήταν ωραίος άνθρωπος.
Οι ωραίοι άνθρωποι φέρνουν μαζί τους όμορφες ιστορίες.
Μου είπαν για την Μόνικα. Για το πόσο ωραία είναι η Μόνικα Μπελούτσι και πόσο πιο όμορφη γίνεται αυτή η ωραία από τους τρόπους και την συμπεριφορά της, τον ευγενή επαγγελματισμό της, την αστραφτερή ποιότητα που την κάνει σταρ κάθε στιγμή και καμία στιγμή ντίβα.
Ωραίοι άνθρωποι, σαν την πάντα δοτική και γενναιόδωρη και έτοιμη για καινούργια πράγματα και νέες ιδέες, Χάρη Αλεξίου, που ήταν φέτος το πρόσωπο της Αγοράς. Θα ήθελα να είχα δει κι άλλους και να είχα προλάβει προβολές, αλλά πάντα θα χάνεις κάτι, θα έχεις χάσει εκείνο που δεν έπρεπε, θα έχεις χάσει κάτι, θα έχεις χάσει πολλά.
Αλλά, όπως έλεγε ο Νικολαΐδης – Ο Χαμένος τα Παίρνει Όλα.
Σε ένα κινηματογραφικό τοπίο που μεγαλώνει συνεχώς, ξεχειλώνει, μπουκώνει, στην εποχή που καταβροχθίζουμε εικόνες και ιστορίες ατέλειωτα σβήνω την οθόνη και πιάνω να διαβάσω, Το Πρώτο Πλάνο, είναι αφιερωμένο- δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς! – στον Μισέλ Δημόπουλο– Travailleur du Cinema.
Κλείνοντας το κείμενό του για τον Robert Bresson, o Μισέλ Δημόπουλος έγραφε … Σήμερα στο τέλος αυτού του αιώνα όπου πολλαπλασιάζονται αχαλίνωτα οι εικόνες πάσης φύσεως, εν μέσω περιρρέουσας σύγχυσης, ελπίζουμε το αφιέρωμα να δώσει ευκαιρία επαναστοχασμού για το τι είναι και, κυρίως, τι σημαίνει κινηματογράφος. Ο ίδιος ο Bresson έχει γράψει στις Σημειώσεις για τον κινηματογράφο « Όχι ωραίες εικόνες, όχι ωραία φωτογραφία, μα εικόνες και φωτογραφία αναγκαίες».
-Πάμε σινεμά;