Μάρτιος 2019 – cοvid στα βάθη της ανυπαρξίας του ακόμη – 21o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Έχω ακούσει με πολύ ενδιαφέρον νωρίτερα τον Louie Psihoyos να μιλάει για την δουλειά του και τις σκέψεις του για τον μέλλον του πλανήτη – και ποιος δεν έχει εντυπωσιαστεί από το συγκλονιστικό The Cove για τη σφαγή των δελφινιών στην Ιαπωνία, το ντοκιμαντέρ που του έφερε και το Όσκαρ ανάμεσα σε άλλα πολλά βραβεία! Και πιστεύω κι εγώ σε αυτό που λέει ότι χρειάζεται να πειστεί μόνο ένα 10% για να αλλάξει κάτι πραγματικά (και το συζητάμε) και πιστεύω επίσης, όπως και Louie είπε, ότι…δεν μπορεί, δεν υπάρχουν περιθώρια (είναι αστείο και να το συζητάμε) δεν γίνεται να κάνουμε ότι δεν βλέπουμε.
Οι Γερμανοί έβλεπαν τα τρένα να περνάνε. Εμείς τον πλανήτη, τη ζωή δηλαδή, να καταστρέφεται. Όλοι εμείς τώρα την γενοκτονία των Παλαιστινίων και τις φρικαλεότητες στη Γάζα. Δεν γίνεται να βλέπεις, να ξέρεις, να μην αντιδράς. Σε όποιον βαθύ λάκκο κι αν έχουν ρίξει την ανθρωπότητα, πάντα θα υπάρχει τρόπος να σκαρφαλώσει, να βγει στην επιφάνεια.
Louie Psihoyos
Πίσω τώρα στην Θεσσαλονίκη το 2019, στο Φεστιβάλ.
Έχω μεγάλη χαρά να είμαι καλεσμένη στο τραπέζι για φαγητό με τον Louie Psihoyos. Για την ακρίβεια, κάθομαι ακριβώς δίπλα του. Έτσι μιλάμε για διάφορα, για την ζωή στην Αμερική (έχει γεννηθεί εκεί, στο Dubuque της Iowa από γονείς μετανάστες από την Σπάρτη) για τα μέρη μας, για πολλά, ενώ ο Louie απολαμβάνει παράλληλα και την σαλάτα του. Ένα μεγάλο χορταστικό, πολύχρωμο, ζηλευτό μπορώ να πω, πιάτο. Που είναι και το κυρίως πιάτο του. Ούτε κρέας, ούτε ψάρι, ούτε τυρί. Έχω και εγώ, ήδη από τότε, μειώσει στο ελάχιστο το κρέας. Ο σύντροφος Μάικ το έχει κόψει εντελώς και μπράβο του. Κανείς μας δεν ονειρεύεται μπριζόλες και αυτό είναι πολύ περισσότερο από μια καλή αρχή.
Μια καλύτερη αρχή είναι η επαφή με την φύση, η άσκηση, το περπάτημα- check! Ο Louie μας λέει για τα καθημερινά του 10.000 βήματα. Δεν είναι δύσκολο, δεν είναι άπιαστο, είναι εφικτό. Το κρατάω από τότε. “Πέφτω” συχνά κάτω από τα 10.000 (σίγουρα ο Λούι, και ο Μάικ έχουν μεγαλύτερη πειθαρχία) αλλά συνεχίζω – με τον έναν τρόπο ή τον άλλο. (χτες μαζέψαμε από τη θάλασσα όχι και λίγες βρωμιές πλαστικά που είχε βγάλει ο νοτιάς)
Πίσω στο πιάτο.
Και στις συνήθειες διατροφής. Και στην τύχη μας βέβαια, να ζούμε στην Ελλάδα που προσφέρει πολλές και ωραίες επιλογές για να τρως υγιεινά.
Η μίνι σειρά ντοκιμαντέρ You Are What You Eat: A Twin Experiment που προβάλλεται τώρα στο NETFLIX, τέσσερα επεισόδια, τα έχει όλα σκηνοθετήσει ο Ψυχογιός – έχει πολύ ψωμί πάνω στο θέμα.
Ουσιαστικά βασίζεται στο πείραμα που κάνει το Πανεπιστήμιο Stanford στο Palo Alto, όπου δίνουν σε 22 ζευγάρια διδύμων, διαφορετική διατροφή – ο ένας από τους δίδυμους τρέφεται χορτοφαγικά, ο άλλος τρώει τα πάντα. Για 8 εβδομάδες. Και οι δύο ακολουθούν υγιεινή διατροφή, τα γεύματα κατά το πρώτο διάστημα έρχονται σπίτι τους έτοιμα μετά τα μαγειρεύουν οι ίδιοι.
Τους παρακολουθούμε, ενώ ταυτόχρονα η σειρά μάς δείχνει και πολλά άλλα χρήσιμα για την διατροφή μας (και τον πλανήτη) θέματα. Μας πηγαίνει στις φάρμες με τις αγελάδες, στα πτηνοτροφία με τα κακόμοιρα κοτόπουλα και την ελεύθερη (όσο ένα φύλλο χαρτιού) βοσκή τους, ακόμη και στα εκτροφεία σολομού όπου ο συνωστισμός των ψαριών και οι συνέπειές του σε κάνουν να θέλεις να οργανωθείς στο κίνημα για την απελευθέρωση του σολομού αμέσως.
Έχει ενδιαφέρον να δεις τα αποτελέσματα του πειράματος, αλλά και την αλλαγή στις διατροφικές συμπεριφορές, μετά το πείραμα. Ακόμα και για τους cheese twins όπως αναφέρουν τους δίδυμους που ασχολούνται με το τυρί και με την επιχείρησή τους.
Μερικές φορές αναρωτιέμαι τι άλλο χρειάζεται να δει ο κόσμος για να αλλάξει συμπεριφορές;
…από το να βάλει περισσότερα πράσινα στο πιάτο του, ως το να αποτρέψει τα όσα γίνονται τραγικά σε βάρος του από κυβερνήσεις που κάνουν αδηφάγες μπίζνες για τα συμφέροντα μιας ελίτ κόντρα στο καλό των πολλών. Και νοιώθω απογοήτευση. Αλλά πάλι, σκέφτομαι εκείνο το 10%, αυτό που χρειάζεται να πειστεί για να αλλάξουν τα πράγματα. Και δεν άπιαστο, είναι εφικτό. Όπως τα 10.000 βήματα του Louie.
