Έτσι δουλεύουν οι μηχανές. Εκείνες οι μηχανές που απλώνουν πλοκάμια, γραπώνουν, έρπουν στα σκοτάδια, αναρριχώνται, πιάνουν άκρες, πόστα, μέσες, απειλούν, καίνε και καταστρέφουν, πατάνε, λειώνουν και τρώνε, τρώνε, τρώνε. Καταβροχθίζουν ανθρώπους, ελέγχουν τα πάντα, αυτοί και οι δικοί τους, εκμεταλλεύονται καταστάσεις, συμμαχούν με όσους χρειάζονται, την στιγμή που τους χρειάζονται, χρήμα και δύναμη. Και έτσι, φτάνουν στην κορυφή του συστήματος. Είναι το σύστημα. Και είναι τρομακτικό.
Έτσι – Η άνοδος του Αρτούρο Ούι. Η παράσταση όπου όλα δουλεύουν τέλεια.
Το ένα δίπλα το άλλο, τέλεια συγχρονισμένα. Η εμπνευσμένη σκηνοθεσία του Άρη Μπινιάρη – ο ρυθμός, ο παλμός, οι μικρές λεπτομέρειες, το μεγάλο κάδρο.
Οι ηθοποιοί. – Πολλά συγχαρητήρια κύριε Γιώργο Χρυσοστόμου, πάγωνα όταν κοιτούσατε απ την μεριά μας – και όταν δεν κοιτούσατε επίσης, αυτόν τον Αρτούρο Ούι τον βάλατε εφιάλτη στο μυαλό μου, θα ρίχνω ματιές πίσω απ’ την πλάτη μου, το ξέρω – καλά κάνω.
Χειροκρότημα και ακόμη μια φορά respect στον Γιάννη Αναστασάκη για τον πηγαίο, ποιητικό, εκρηκτικό του τρόπο να απλώνει τις πτυχές του χαρακτήρα στη σκηνή.
Στη σκηνή – πασαρέλα, όλοι δυνατοί, συνεχείς αποκαλύψεις, ερμηνείες αξιοπρόσεκτες.
Μουσική (του Αλέξανδρου Κτιστάκη) σχεδιασμός ήχου (του Χάρη Κρεμμύδα), τα κοστούμια, η κίνηση, οι παραπομπές, ο τόνος της παράστασης. Η αίσθηση ότι γλιστράς μέσα σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο επικίνδυνος, εφιαλτικός. Πραγματικός.
Οι συνθήκες ήταν οι “κατάλληλες” την εποχή του Μεγάλου Κραχ. Ο υπόκοσμος του Σικάγου βρίσκει την ευκαιρία του, μέσα από το τραστ του κουνουπιδιού και μπαίνει στο παιχνίδι.
Από εκεί ξεκινάει ο χορός (εκβιασμοί, τραμπουκισμοί, νταηλίκια, εμπρησμοί, δολοφονίες) σε μια κοινωνία έτοιμη, πρόθυμη, να παραδοθεί στη διαφθορά. Από εκεί ως τις ευθείες, ευθύτατες αναφορές στην άνοδο του ναζισμού και στις μεθόδους του Χίτλερ. Ανατριχιαστικά κοντά μας.
Ο Αρτούρο Ούι έρχεται, πλησιάζει, καταφθάνει σκυμμένος στην αρχή με το κεφάλι χαμηλά, μυρίζεται το χώμα, μυρίζει το σάπιο, πιάνει στον αέρα την στιγμή κι αλλάζει σιγά σιγά. Για να είναι έτοιμος μαθαίνει πώς να περπατάει, πώς να στέκεται, πώς να παρασύρει τα πλήθη, τι να τους πουλήσει για να κάνει πιο εύκολα τη δουλειά.
Και καταστρώνει τα σχέδιά του για να αρπάξει, να σκαρφαλώσει, να οργανώσει το έγκλημα, να δίνει τις εντολές. Θα επιβληθεί στο τραστ, θα ελέγχει την αγορά του κουνουπιδιού και όχι μόνο φυσικά, θα αποκτά δύναμη και εξουσία. Θα είναι ο αρχηγός/τα πλήθη θα ζητωκραυγάζουν κρατώντας σημαίες, το κακό θα είναι πολύ αργά να το σταματήσεις.
“Δεν με ενδιαφέρει ο πλούσιος, δεν με ενδιαφέρει ο ευφυής, ο δυνατός! Το ανθρωπάκι μ’ ενδιαφέρει! …λέει κάποια στιγμή στην αρχή κοντά της ‘ανόδου’ του.
Η Άνοδος του Αρτούρο Ούι -“με τον υπότιτλο, μια παραβολή” -του Μπέρτολτ Μπρεχτ
…έργο γραμμένο το 1941 για την άνοδο του Χίτλερ και των ναζί, μιλάει για τα τέρατα που γεννιόνται μέσα στη διαφθορά σε κοινωνίες που δεν αντιστέκονται και που εύκολα συμμαχούν με ακραίες και αποκρουστικές καταστάσεις.
Και δεν ήταν μόνο ο λαός που “συμμάχησε” με το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα του Χίτλερ, ήταν οι οικονομικά δυνατοί, οι μεγάλες επιχειρήσεις, τα μεγάλα γνωστά ονόματα που είδαν κέδρος μπροστά στην άβυσσο και βούτηξαν μέσα. Θυμήθηκα το βιβλίο, την Ημερήσια Διάταξη του Éric Vuillard (εκδ. Πόλις).
Και κάπως έτσι μέσα από έργο, η παράσταση ενώνει το γκροτέσκο με το ρεαλιστικό, τα κόμικς με την κοινωνία, τους γκάνγκστερ με την πολιτική και όπως έχει, από σοφότερους ειπωθεί – είναι προφανές είναι διαχρονικό και-δεν-περιγράφω -άλλο.
Ωστόσο, to whom it may concern, να τον χαίρεστε τον καπιταλισμό σας.
Το είδα στο θέατρο ARK , σε ένα από τα συνεχή sold out. Και ακούγεται ότι θα συνεχιστεί και για 3η χρονιά.
*photo credits~Patroclos Scafidas
