Από πότε έγινε το σκάκι συναρπαστικό θέαμα;
Από πάντα, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας (ούτε το άλλο, το δικό μου σκάκι, το αφήνω γι’ αργότερα αυτό)
Ο λόγος που ο κόσμος μιλάει πιο πολύ για σκάκι τώρα από ό,τι για γκολφ (είπαμε Ντόναλντ, έ-χα-σες και στο γκολφ) είναι η σειρά του Netflix, Queen’s Gambit , που – στο λέω εδώ από την αρχή – αξίζει να την δεις.
Queens Gambit κατ’ αρχάς, λένε έναν συνδυασμό κινήσεων στην σκακιέρα και μια τακτική ‘μάχης’ που ακολουθεί ο παίκτης και υποθέτω πρέπει να ακολουθήσει και ο αντίπαλος μετά, για να πάρουν την παρτίδα και να φύγουν.
Η πραγματική Βασίλισσα της σειράς είναι η Anya Taylor-Joy που παίζει την Beth Harmon, το κορίτσι που τα σαρώνει όλα, παιδί – θαύμα από νωρίς (θαύμα επίσης και η μικρή που παίζει την Beth μικρή, η Isla Johnson). Από νωρίς λοιπόν η Μπεθ ανακαλύπτει το ταλέντο της και εξελίσσεται σε serial winner, το κορίτσι που θριαμβεύει στον… it’s a man’s word του σκακιού.
Και κερδίζει τη μία παρτίδα μετά την άλλη. Πέφτουν πύργοι, επελαύνουν βασίλισσες – παίζει τώρα, το Queen’s Gambit να έχει περισσότερες βασίλισσες από ό,τι το Crown σε όλες τις σεζόν.
Άλλη βασίλισσα (ας το πω έτσι) η εποχή. Και ο Scott Frank , που υπογράφει την σειρά, ξέρει τι κάνει. Ξέρει πώς να σε πιάσει από το μανίκι, εκεί που πας να σηκωθείς να βάλεις λίγο νερό να πιείς και να σε καθίσει στον καναπέ.
Τα πλάνα φωνάζουν, δεκαετία 60, Παρίσι, ξενοδοχείο, απότομο ξύπνημα, έντονο χτύπημα της πόρτας, άνοιγμα κουρτίνας, τρεχαλητό της πρωταγωνίστριας να ντυθεί, να ετοιμαστεί, να κατεβάσει μια χούφτα χάπια. – Δεσποινίς Χάρμον σας περιμένουν.
Την περιμένουν. Να παίξει ένα από τα πιο σημαντικά παιχνίδια της καριέρας της. Που δεν θα το δούμε τώρα. Τώρα θα πάμε πριν, στην προηγούμενη δεκαετία, που η Χάρμον είναι μικρή, και μπαίνει σε ένα ορφανοτροφείο. Στο Κεντάκι.
Εκεί, η μικρή, σε μια επίσκεψή της στο υπόγειο, θα ανακαλύψει το σκάκι και τον πρώτο της ‘αντίπαλο’ στην σκακιέρα, τον επιστάτη. Και τα χάπια επίσης, ηρεμιστικά, που τους τα μοιράζουν αβέρτα στο ίδρυμα.
Κλεισμένη στον εαυτό της, δεν γελάει, δεν μιλάει πολύ, δεν έχει φίλους παρά μόνο μία (και καλή) και τον επιστάτη που σου είπα.
Το βράδυ που πάει για ύπνο, βλέπει στο ταβάνι πύργους, στρατιώτες, βασιλιάδες, βασίλισσες και στήνει με το μυαλό της ολόκληρες παρτίδες. Της αρέσει αυτό. Όλο και περισσότερο.
Στο μεταξύ, εσύ, έχεις προ πολλού ξεχάσει ότι διψάς. Είσαι πια κανονικά μέσα στο παιχνίδι. Πότε έπαιξες σκάκι τελευταία φορά;
Όσο κλειστό και περιορισμένο είναι το τερέν, τόσο εξωστρεφές και κοσμοπολίτικο (αλά 60ς!) είναι το Gambit. Με τις επιδόσεις της Χάρμον πάμε Παρίσια, Λας Βέγκας, Νέες Υόρκες ως και Μόσχες πάμε, καθότι οι Σοβιετικοί είναι οι πρωταθλητές και έχουν τον τρόπο τους και κερδίζουν.
Έξυπνη σειρά. Και δεν φωνάζει, δεν κάνει κήρυγμα – ενώ είναι φουλ φεμινιστική – για την θέση της γυναίκας, έξω αλλά μέσα στο σπίτι. Και η Χάρμον, χάρμα στην ερμηνεία της. Στο ρόλο της εξαρτημένης, απόμακρης, αποφασισμένης, παράτολμης, ευαίσθητης, τσακισμένης νικήτριας. -Ποια θα έπαιζε τον ρόλο καλύτερα; Δεν έχω σκεφτεί καμία άλλη ακόμη.
Anya Taylor-Joy, λοιπόν. Αγγλο-Αργεντινέζα, γεννημένη στην Αμερική. Την ξέρεις και από το The Witch (του Robert Eggers) Και φαντάζομαι τις προτάσεις και τα σενάρια που θα μαζεύονται τώρα στο email της.
Παρακινδυνευμένη κίνηση; Το να βάλεις το σκάκι στο streaming; Ίσως όχι και τόσο. Ο συγγραφέας του βιβλίου όπου βασίστηκε η σειρά γκρέμιζε κάποιους πύργους ανησυχίας. Ο Walter Tevis έχει γράψει επίσης το The Hustler ( Paul Newman), Τhe Color Of Money (του Martin Scorsese, με Paul Newman, Tom Cruise), το The Man who Fell to Earth του Nicolas Roeg, ξέρετε δα με ποιον (David Bowie).
Αυτά! Και ας κυκλοφορεί το αστείο (καθόλου αστείο) ότι οι πιο κακοπληρωμένοι στην αλυσίδα της κινηματογραφικής/τηλεοπτικής παραγωγής είναι οι συγγραφείς.
Και πάντως θα μου έκανε εντύπωση. Αν αυτή τη στιγμή που γράφω, δεν έχουν ήδη ξεκινήσει το σενάριο σειράς βασισμένης στο βιβλίο του Jerome Charyn, Πινγκ Πονγκ: Καυτά Κοψίματα και Διαβολεμένα Φάλτσα και έτσι από το σκάκι να περάσουμε στο πινγκ-πονγκ (αγαπημένο) που υπόσχεται και μεγαλύτερη δράση (σωστά;). Γιατί μιλάμε- για-διαβολεμένα- φάλτσα!
